Budowa i działanie sprzęgła odśrodkowego

01 listopad 2018 Written by o jednośladach 5910
Sprzęgło odśrodkowe i jego działanie.

Składa się ono z kosza 1 (rys. 10-9) znitowanego z kołem zębatym i zabieraka 2 połączonego wielokarbowo z wałem korbowym silnika. Zabierak składa się z trzech uchylnych segmentów połączonych ze sobą ogniwkami 8 i ściągniętych sprężynkami 5. Na część walcową segmentów przyklejona jest wykładzina cierna, która spełnia tę samą rolę co tarcze cierne w sprzęgle normalnym. Całość pracuje tak samo jak normalne sprzęgło w kąpieli olejowej.
Działanie sprzęgła

Do pracy sprzęgła odśrodkowego wykorzystano silę odśrodkową, która podczas wirowania zabieraka rozpręża segmenty i dociska je częścią walcową do wewnętrznego walca kosza. Docisk wywołuje tarcie, które przenosi moment obrotowy silnika na koła. Dla objaśnienia działania sprzęgła wyróżniamy cztery fazy jego pracy. a) Silnik nie pracuje - segmenty ściągnięte są sprężynkami do środka sprzęgła i nie dociskają do kosza. Sprzęgło jest wyłączone.

Rozruch silnika
- gdy chcemy uruchomić silnik rozprężamy segmenty tarczą dociskową 3 sterowaną dźwignią na lewej stronie kierownicy. Tarcie występujące pomiędzy segmentami i koszem pozwala przenieść moment obrotowy z pedałów na wał korbowy silnika. Sprzęgło jest włączone dociskiem siły zewnętrznej. Wolne obroty silnika - przy pracy silnika na wolnych obrotach siła odśrodkowa segmentów jest mniejsza niż siła sprężynek i segmenty nie dociskają do kosza, a zatem nie przenoszą momentu obrotowego z zabieraka na kosz. Sprzęgło jest wyłączone.

Ruszanie i jazda
- gdy chcemy żeby motorower rozpoczął jazdę podwyższamy obroty silnika przez dodanie gazu. Siła odśrodkowa segmentów wzrasta wraz z obrotami wału korbowego, przewyższa silę sprężynek i zaczyna dociskać segmenty do kosza sprzęgła. Siła tarcia występująca w tej chwili pomiędzy segmentami a koszem zaczyna przenosić napęd z silnika na koło tylne. Dalszy wzrost obrotów powoduje wzrost siły odśrodkowej, a co za tym idzie włączenie sprzęgła. Sprzęgło jest włączone automatycznie lapidarnie mówiąc przez dodanie gazu.

W motorowerze 2328 skrzynka biegów jest mniej skomplikowana niż w pozostałych motorowerach, gdyż pełni rolę drugorzędną, jej funkcje częściowo przejęły: - sprzęgło odśrodkowe, które dzięki poślizgom pełni przy ruszaniu rolę pierwszego biegu, - silnik, który dzięki podwyższonej do 1,5 KM mocy i większej elastyczności umożliwia jazdę bez zmiany biegów.


Porównując rysunek 5-26 dwubiegowej skrzynki biegów z rysunkiem 10-10 skrzynki jednobiegowej zauważymy bez trudu, że nie ma w niej kół zębatych pierwszego i drugiego biegu na wałku głównym ani przesuwki. Moment obrotowy przenosi się (rys. 10-11) ze sprzęgła 1 do skrzynki biegów poprzez parę kół zębatych stale ze sobą zazębionych.

Koło zębate 3 osadzone jest na wałku głównym 4, na którego drugim końcu osadzone jest koło łańcuchowe zdawcze 9, taki jest też przebieg momentu obrotowego. Watek pośredni zazębiony z kołem zębatym wałka głównego służy do przenoszenia momentu rozruchowego. Ze względu na dużą prostotę skrzynki jednobiegowej konieczność rozbierania jej zachodzi bardzo rzadko.

Odprężnik

Odprężnik wmontowany jest w głowicę silnika, jest on widoczny na pierwszy rzut oka i dlatego najłatwiej po jego istnieniu odróżnić motorower 2328 od pozostałych. Odprężnik służy do zmniejszania ciśnienia gazów w pomorze spalania silnika, a co za tym idzie zmniejszania siły potrzebnej .do nacisku na pedał podczas rozruchu silnika. Jest on sterowany tą samą dźwignią co sprzęgło i działa wyłącznie w chwili rozruchu. Odprężnik (rys. 10-.12) składa się. z korpusu 2 wkręconego szczelnie w głowicę, zaworu I i sprężyny 3. Zawór połączony jest systemem linek i złączek ze wspomnianą wylej dźwignią sprzęgła sterującą odprężnik i sprzęgło.

Regulacja i usuwanie usterek

W trakcie eksploatacji motoroweru ze sprzęgłam automatycznym Czytelnik może spotkać się z następującymi usterkami:
- rozregulowanie się sprzęgła w wyniku normalnego zużycia.
- pęknięcie pierścienia zabezpieczającego 4 (rys. 10-9),
- zerwanie zgrzeiny punktowej w łączniku sprężyny 6,
- zużycie lub odklejenie okładzin ciernych zabieraka 2,
- ślizganie się okładzin ciernych w wyniku wbicia się w nie cząsteczek ścieranego metalu.

Osoba bardziej obeznana z techniką może usunąć przyczynę ślizgania się sprzęgła przez starcie papierem ściernym błyszczącej powłoki z okładzin. Usunięcie pozostałych usterek możliwe jest jedynie przez wymianę uszkodzonych części.

Regulację sprzęgła i odprężnika przeprowadza się jednocześnie, są to operacje bardzo proste i Czytelnik może je wykonać we własnym zakresie. Do regulacji przystępujemy po ustawieniu motoroweru na podpórce, czynności wykonujemy w następującej kolejności:
- luzujemy linkę sprzęgła przez wykręcenie śruby regulacyjnej znajdującej się w dolnej części silnika;
- regulujemy odprężnik za pomocą śruby regulacyjnej znajdującej się na złączce cięgieł 3 i 4 (rys. 10-13); odprężnik powinien zacząć działać w połowie ruchu dźwigni;
- regulujemy sprzęgło wykręcając śrubę regulacyjną tak długo, aż dźwignia złączy sprzęgło przy luzie l do 2 mm występującym pomiędzy dźwignią a jej obsadą;
- dokręcamy przeciwnakrętki obu śrub regulacyjnych;
- sprawdzamy prawidłowość regulacji przez naciskanie dźwigni sprzęgła

Na podstawie książki "Jeżdżę motorowerem Komar" Józefa Podlaskiego 1972 rok.
Last modified on wtorek, 14 listopad 2023 12:27